Leefstijl en reuma

wat kan je zelf doen?

leefstijl en reuma

5 leefstijltips voor meer grip op je reuma

Pijn, stijfheid, vermoeidheid: herkenbare klachten bij reuma (reumatoïde artritis) waardoor zelfs simpele dingen als aankleden, opstaan of werken ineens zwaar worden. Misschien heb je al van alles geprobeerd maar niets helpt echt.

Tegenwoordig is er zeer effectieve medicatie voor reumatische aandoeningen, maar die werkt niet altijd voldoende en kan bijwerkingen geven. Misschien zoek je manieren om naast de behandeling met medicatie de klachten te verminderen en te kijken of je zelfs minder medicijnen kunt gebruiken.

Wat kan je zelf doen met leefstijl bij reuma?

Goed nieuws: ons Plants for Joints-onderzoek laat zien dat je zelf veel kunt doen om je reumaklachten onder controle te krijgen. Met een gezonde leefstijl ervaren veel mensen minder ontstekingen, pijn en vermoeidheid én gebruiken ze minder medicijnen.

Hier delen we 5 wetenschappelijk bewezen leefstijltips waarmee je vandaag nog aan de slag kunt!

1. Voeding bij reuma: eet onbewerkt en plantaardig

Een voedingspatroon met veel groenten, fruit, peulvruchten, volkoren granen en gezonde vetten werkt ontstekingsremmend. Dat is belangrijk, want ontstekingen spelen een grote rol bij reumatoïde artritis. Bovendien helpt zo’n voedingspatroon tegen hart- en vaatziekten, waarvoor mensen met reumatoïde artritis een verhoogd risico hebben.

Minder medicijnen
In ons onderzoek zagen we al binnen 8 weken verbetering in ziekteactiviteit die tot 2 jaar aanhield. Na een jaar kon zelfs 50% van de deelnemers hun medicatie verminderen of helemaal stoppen, met gemiddeld 62% minder medicijnen!

2. Bereik een gezond gewicht

Overgewicht verhoogt de kans op reumatoïde artritis en kan klachten verergeren, vooral omdat buikvet ontsteking bevordert. Plantaardig eten maakt afvallen makkelijker doordat het vezelrijk is, wat zorgt voor verzadiging, en vanwege de lage energiedichtheid (minder calorieën per volume voeding). Zo voel je je na elke maaltijd verzadigd zonder te veel calorieën binnen te krijgen. Deelnemers aan ons onderzoek verloren hierdoor op een natuurlijke manier gewicht.

energiedichtheid

3. Beweeg regelmatig, maar ken je grenzen

Regelmatig bewegen vermindert pijn, stijfheid en ontsteking. Maar bewegen kan lastig zijn als je last hebt van pijnlijke gewrichten en vermoeidheid. Bouw het langzaam op en wissel conditie- en krachttraining af. Zo verlaag je ontstekingen, word je soepeler en sterker.

Het is ook belangrijk om naar je lichaam te luisteren en je grenzen te leren kennen. Ben je erg fanatiek en kun je de volgende dag niets meer? Schakel dan een tandje terug. Of juist andersom: ben je bang om te bewegen uit angst de klachten te verergeren? Bewegen maakt niets kapot en is juist heel belangrijk. Focus op wat wél lukt en breid dat stap voor stap uit.

4. Stop met roken

Roken verhoogt aanzienlijk de kans op reumatoïde artritis en verergert klachten. Stoppen is lastig, maar je huisarts kan je hierbij goed begeleiden. Elke stap richting stoppen levert directe gezondheidswinst op.

5. Maak rust en herstel een prioriteit

Stress heeft grote invloed op je immuunsysteem en kan ontstekingen verergeren. Mensen met veel stress hebben een groter risico op auto-immuunziekten zoals reumatoïde artritis. Dit laat zien hoe belangrijk stress kan zijn.

Bij mensen met reumatoïde artritis zien we ook dat er een disbalans is tussen de actie- en ruststand, oftewel het sympathische (actie) en parasympathische (rust) zenuwstelsel. Door regelmatig ontspanningsmomenten in je dag in te bouwen, activeer je de ruststand. Deze draagt bij aan een goed werkend immuunsysteem en helpt ontstekingen tot rust te brengen. Neem dus regelmatig pauzes, slaap voldoende en zorg voor mentale ontspanning. Denk aan wandelen, ademhalingsoefeningen of gewoon even helemaal niets doen. Lees ook dit artikel (opent in een nieuw tabblad).

Leefstijl en reuma: het maakt écht verschil 

Met aanpassingen in je leefstijl kun je grote verbeteringen ervaren: minder pijn en stijfheid, minder vermoeidheid en meer energie voor leuke activiteiten zoals spelen met je (klein)kinderen of sporten.

Je hoeft het niet alleen te doen. Ons programma DuurzaamVitaal begeleidt je stap voor stap naar een gezondere leefstijl volgens onze wetenschappelijk bewezen aanpak. Geen snelle oplossing, maar duurzame resultaten voor de lange termijn.

Wil jij zelf aan de slag? Meld je direct aan voor het programma DuurzaamVitaal. Wij helpen je om meer grip te krijgen op je gezondheid, met als resultaat minder klachten en meer energie!

Bronnen

Walrabenstein W, Wagenaar CA, van der Leeden M, Turkstra F, Twisk JWR, Boers M, van Middendorp H, Weijs PJM, van Schaardenburg D. A multidisciplinary lifestyle program for rheumatoid arthritis: the ‘Plants for Joints’ randomized controlled trial. Rheumatology (Oxford). 2023 Aug 1;62(8):2683-2691. doi: 10.1093/rheumatology/keac693. PMID: 36617162; PMCID: PMC10393439.

Wagenaar CA, Walrabenstein W, van der Leeden M, Turkstra F, Gerritsen M, Twisk JWR, Boers M, van der Esch M, van Middendorp H, Weijs PJM, van Schaardenburg D. Long-term effectiveness of a lifestyle intervention for rheumatoid arthritis and osteoarthritis: 1-year follow-up of the ‘Plants for Joints’ randomised clinical trial. RMD Open. 2024 Feb 27;10(1):e004025. doi: 10.1136/rmdopen-2023-004025. PMID: 38413171; PMCID: PMC10900348.

Wagenaar CA, Walrabenstein W, van der Leeden M, Turkstra F, Gerritsen M, Twisk JWR, Boers M, van der Esch M, van Middendorp H, Weijs PJM, van Schaardenburg D. Two-Year Follow-Up of a Multidisciplinary Lifestyle Intervention for Rheumatoid Arthritis and Osteoarthritis. Arthritis Care Res (Hoboken). 2025 Apr 20. doi: 10.1002/acr.25553. Epub ahead of print. PMID: 40254971.

Gwinnutt JM, Wieczorek M, Balanescu A, Bischoff-Ferrari HA, Boonen A, Cavalli G, de Souza S, de Thurah A, Dorner TE, Moe RH, Putrik P, Rodríguez-Carrio J, Silva-Fernández L, Stamm T, Walker-Bone K, Welling J, Zlatković-Švenda MI, Guillemin F, Verstappen SMM. 2021 EULAR recommendations regarding lifestyle behaviours and work participation to prevent progression of rheumatic and musculoskeletal diseases. Ann Rheum Dis. 2023 Jan;82(1):48-56. doi: 10.1136/annrheumdis-2021-222020. Epub 2022 Mar 8. PMID: 35260387.

logo DuurzaamVitaal

Vond je dit artikel waardevol? Wil je samen met de experts van Plants for Health werken aan je gezondheid? Met DuurzaamVitaal krijg je precies de begeleiding, praktische tools en wetenschappelijk bewezen effectieve adviezen om jouw leefstijl blijvend te verbeteren.